تنش روسیه و آمریکا و ابعاد جدید بحران امنیتی
در تازه‌ترین فصل از تنش روسیه و آمریکا، تصمیم ترامپ برای استقرار زیردریایی‌های هسته‌ای به موضوعی داغ در محافل امنیتی جهان تبدیل شده است. این واکنش مستقیم به اظهارات تند دمیتری مدودف، سیاستمدار ارشد روسی، نشان می‌دهد چگونه دیپلماسی عمومی می‌تواند به سرعت به تشدید بحران‌های بین‌المللی دامن بزند.
ریشه‌های تاریخی تنش روسیه و آمریکا
منازعات دیرینه میان دو ابرقدرت هسته‌ای به دهه‌ها قبل بازمی‌گردد، اما بحران فعلی سه ویژگی متمایز دارد:
استفاده بی‌سابقه از شبکه‌های اجتماعی برای مبادله پیام‌های دیپلماتیک
افزایش نقش شخصیت‌های سیاسی سابق در تعیین خط‌مشی‌های امنیتی
گرایش به تحرکات نمادین نظامی برای تأثیرگذاری روانی
نقش شبکه‌های اجتماعی در تشدید تنش روسیه و آمریکا
مبادله توئیت‌های تند میان ترامپ و مدودف ثابت می‌کند فضای مجازی به میدان جدیدی برای جنگ روانی تبدیل شده است. تحلیلگران بر این باورند که:
عدم امکان سانسور یا ویرایش پیام‌ها ریسک سوءتفاهم را افزایش می‌دهد
پیام‌های کوتاه شبکه‌های اجتماعی ظرفیت تفسیرپذیری بالایی دارند
سرعت انتشار پیام از سرعت مکانیسم‌های سنتی دیپلماتیک پیشی گرفته است
پیامدهای امنیتی استقرار زیردریایی‌های هسته‌ای
این اقدام نظامی اگرچه طبق پروتکل‌های امنیتی آمریکا انجام شده، اما می‌تواند اثرات گسترده‌ای داشته باشد:
تحریک مسابقه جدید تسلیحاتی در مناطق استراتژیک جهان
افزایش احتمال درگیری‌های تصادفی در دریاهای آزاد
کاهش آستانه تحمل طرفین در مذاکرات آتی
تحلیل استراتژیک: سناریوهای محتمل آینده
کارشناسان بین‌المللی چهار سناریوی اصلی را برای ادامه تنش روسیه و آمریکا پیش‌بینی می‌کنند:
غلتیدن به دایره تشدید متقابل اقدامات تلافی‌جویانه
مداخله بازیگران ثالث برای میانجی‌گری
تشدید تحریم‌های اقتصادی دو جانبه
بازگشت به مذاکرات محرمانه پشت درهای بسته
نتیجه‌گیری: تنش روسیه و آمریکا در آستانه نقطه اوج
تشنج فعلی در روابط دو کشور به سطح بی‌سابقه‌ای رسیده است. مدیریت این بحران نیازمند خردمندی رهبران و استفاده از کانال‌های سنتی دیپلماسی است. جامعه بین‌الملل باید با هوشیاری کامل پیامدهای هرگونه اشتباه محاسباتی را که می‌تواند به فاجعه‌ای امنیتی بیانجامد، مدنظر قرار دهد. پیشنهاد می‌شود نهادهای نظارتی بین‌المللی برای ایجاد مکانیسم‌های جدید مدیریت بحران در عصر رسانه‌های اجتماعی طرح‌های عملیاتی ارائه دهند.
