زلزله احتمالی تهران؛ چالش جدی پایتختتهران به عنوان پرجمعیتترین کلانشهر ایران، همواره با خطر جدی وقوع زلزلهای ویرانگر مواجه است. بررسیهای علمی نشان میدهد حضور گسلهای فعال و ساختوسازهای غیراصولی، پایتخت را به یک بمب ساعتی لرزهای تبدیل کرده است. در این مقاله به تحلیل جنبههای مختلف این تهدید طبیعی و راهکارهای کاهش خسارات احتمالی میپردازیم.گسلهای خطرساز در کمین تهرانتهران بر روی شبکهای پیچیده از گسلهای فعال قرار دارد که مهمترین آنها عبارتند از:گسل مُشا با توانایی ایجاد زلزله ۷.۵ ریشتریگسل شمال تهران با طول ۹۰ کیلومترگسل ری با تمرکز جمعیتی بالا در مسیرپیشبینی علمی و آماری زلزلهبر اساس مطالعات مراکز تحقیقاتی معتبر:احتمال وقوع زلزله بالای ۷ ریشتر تا سال ۱۴۰۹ وجود دارددوره بازگشت زلزلههای بزرگ در منطقه ۱۵۰-۲۰۰ سال برآورد شدهآخرین زلزله ویرانگر تهران به ۱۸۳۰ میلادی بازمیگرددپارادوکس ساختوساز در منطقه پرخطررشد شتابزده شهری باعث شده ۷۲ درصد ساختمانهای تهران استانداردهای ایمنی لازم را نداشته باشند. تحلیلگران هشدار میدهند در صورت وقوع زلزله ۷ ریشتری:۶۴۰ هزار واحد مسکونی تخریب میشود۱.۵ میلیون نفر جان خود را از دست میدهندزیرساختهای حیاتی شهر به مدت طولانی مختل میشودراهکارهای فنی برای کاهش تلفاتمتخصصان ژاپنی و ایرانی برای افزایش ایمنی پیشنهاد میکنند:استفاده از دمپرهای میراگر در ساختوسازهانوسازی سیستم آبرسانی و برقرسانی اضطراریاحداث مراکز امدادی با استانداردهای ضدزلزلهپیامدهای اقتصادی زلزله بزرگبررسی دانشگاه کمبریج نشان میدهد وقوع زلزله در تهران میتواند:باعث کاهش ۴۰ درصدی تولید ناخالص ملی شودبازسازی شهر تا ۱۵ سال طول بکشدبازارهای مالی آسیایی را تحت تأثیر قرار دهدنتیجهگیری: آمادگی جمعی برای روز موعودتهدید زلزله احتمالی تهران را باید با عزم ملی مدیریت کرد. اجرای سریع طرحهای مقاومسازی، آموزش عمومی شهروندان و ایجاد سیستم هشدار سریع میتواند تلفات را تا ۷۰ درصد کاهش دهد. سرمایهگذاری در پژوهشهای لرزهشناسی و همکاری با مراکز بینالمللی از ضروریات اساسی برای حفاظت از پایتخت است.