امام موسی صدر؛ چهره ماندگار تاریخ معاصر
امام موسی صدر به‌عنوان یکی از تاثیرگذارترین شخصیت‌های جهان اسلام، نقشی بی‌بدیل در تحولات اجتماعی و سیاسی لبنان ایفا کرد. این روحانی فرزانه با درک عمیق از نیازهای جامعه شیعی، راهبردهایی نوین برای ارتقای جایگاه شیعیان در خاورمیانه طراحی نمود.
از قم تا نجف؛ مسیر پرپیچ‌وخم تحصیلات حوزوی
موسی صدر در خرداد ۱۳۰۷ در خاندانی اهل علم در قم متولد شد. تحصیلات او ترکیبی خاص از دروس حوزوی و دانشگاهی بود:
تحصیل فقه و اصول در محضر بزرگانی چون سید محمدحسین طباطبایی
دریافت مدرک اقتصاد از دانشگاه تهران
تحقیقات فلسفی تحت نظر علامه طباطبایی
انقلاب فرهنگی در لبنان
با هجرت به لبنان در سال ۱۳۳۸، امام صدر تحولاتی بنیادین ایجاد کرد:
تأسیس مجلس اعلای شیعیان لبنان در سال ۱۳۴۸
بنیانگذاری جنبش امل به‌عنوان نخستین نهاد نظامی شیعیان
احداس مدارس فنی و مراکز بهداشتی در مناطق محروم
دیپلماسی بین‌المذاهبی
امام صدر با طرح شعار «همزیستی مسالمت‌آمیز»، پل‌های ارتباطی بی‌نظیری ایجاد کرد:
خطبه‌خوانی در کلیساهای مسیحیان
تشکیل جلسات مشترک با رهبران دروزی و سنی
مذاکره با واتیکان برای تقریب ادیان
معمای ناپدید شدن در لیبی
سفر تاریخی به لیبی در شهریور ۱۳۵۷ به نقطه عطفی در زندگی این رهبر شیعی بدل شد. شواهد متعدد نشان می‌دهد:
قذافی شخصاً دستور بازداشت او را صادر کرد
تلاش‌های بین‌المللی برای ردیابی بی‌نتیجه مانده‌است
گزارش‌های противоречи درباره حیات یا شهادت ایشان
پیش‌بینی انقلاب اسلامی ایران
امام صدر از حامیان اولیه امام خمینی بود و اقداماتی کلان انجام داد:
تربیت کادرهای نظامی ایرانی در لبنان
هماهنگی با دولت سوریه برای حمایت از مبارزان
انتشار مقالات تاثیرگذار در رسانه‌های اروپایی
پایان یک نابغه سیاسی
سرنوشت امام موسی صدر پس از چهار دهه همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. تحلیلگران معتقدند:
اقدامات ایشان الهام‌بخش جنبش‌های مقاومت معاصر است
طرح‌های اجتماعی او هنوز در لبنان اجرا می‌شود
رویکرد بین‌المللی او الگویی برای دیپلماسی اسلامی است
درس‌های پایدار برای جهان اسلام
امام صدر با ترکیب خردورزی شیعی و عمل‌گرایی سیاسی، میراثی ماندگار بر جای گذاشت:
ترویج وحدت اسلامی فراتر از مرزهای مذهبی
تلفیق مبارزه سیاسی با توسعه اجتماعی
استفاده هوشمندانه از ظرفیت‌های بین‌المللی
