علی نصیریان: چهره ماندگار سینما و تئاتر ایران
نام علی نصیریان برای علاقهمندان سینما و تئاتر ایران، نمادی از اصالت و حرفهایگری است. این استاد پیشکسوت با بیش از هفت دهه فعالیت هنری، نهتنها در قلب مخاطبان ایرانی جای گرفته، بلکه به عنوان سفیر فرهنگی ایران در عرصههای بینالمللی نیز شناخته میشود. در این مقاله به بررسی ابعاد مختلف زندگی شخصی و حرفهای این اسطوره زنده هنر کشورمان میپردازیم.
از تولد تا نخستین گامهای هنری
متولد 15 بهمن 1313 در محله تاریخی شاهپور تهران، علی نصیریان از نوجوانی شیفته دنیای نمایش بود. حضور در کلاسهای جامعه باربد زیر نظر اسماعیل مهرتاش، سنگ بنای ورود او به عرصه تئاتر شد. همکاری با چهرههایی مثل جمشید لایق و مهدی فتحی در دوران دانشآموزی، اولین تجربههای کاریاش را شکل داد.
خانواده؛ پناهگاه استاد
همسر: مینو بیات (ازدواج در 1336)
فرزندان: برمک، باربد و بابک
ساکن فعلی فرزندان: خارج از کشور
نصیریان همواره بر اهمیت خانواده در موفقیتهای هنریاش تاکید داشته است. او در مصاحبهای تلویزیونی بیان کرد: “خانواده مثل تکیهگاه محکمی بودند که اجازه دادند با خیال آسوده به هنر بپردازم”.
انقلاب در سینمای ایران با فیلم گاو
همکاری با داریوش مهرجویی در فیلم نمادین گاو (1348) نقطه عطفی در کارنامه هنری نصیریان بود. این اثر که به عنوان سنگبنای سینمای نوین ایران شناخته میشود، اولین تجربه سینمایی او محسوب میشد. نقشآفرینی در کنار اساتیدی مثل عزتالله انتظامی، شروع درخشانی را برایش رقم زد.
شهرزاد؛ تجدید حیات هنری در کهنسالی
ایفای نقش “بزرگآقا” در سریال پرمخاطب شهرزاد (1394) نشان داد که هنوز هم میتوان در هشتاد سالگی شگفتی آفرید. این نقش پیچیده که یادآور شخصیتپردازیهای کلاسیک سینمای جهان بود، تحسین منتقدان و مردم را برانگیخت.
موزه زنده سینمای ایران
نخستین سیمرغ بلورین: بهترین بازیگر مکمل مرد برای فیلم مسخرهباز (1397)
رکورددار سنی دریافت سیمرغ: بهترین بازیگر نقش اول مرد در 88 سالگی (هفت بهار نارنج)
دارنده نشان درجه یک فرهنگ و هنر (1384)
سبک بازیگری منحصر به فرد
نصیریان با تلفیق تکنیکهای استانیسلاوسکی و ظرافتهای نمایش ایرانی، مکتب جدیدی در بازیگری ایجاد کرد. استفاده از زبان بدن حسابشده و بیان سینمایی خاص، از ویژگیهای شاخص بازیهای اوست.
وصیتنامه هنری یک اسطوره
استاد نصیریان همواره بر آموزش نسل جوان تاکید داشته است. او در کارگاههای آموزشی خود بر سه اصل پایبند است:
مطالعه مستمر متون کلاسیک
تمرین مداوم بیان و بدن
احترام به مخاطب
نتیجهگیری: میراث فرهنگی زنده ایران
علی نصیریان نه تنها یک هنرمند، بلکه بخشی از تاریخ معاصر فرهنگ ایران است. از نقشآفرینی در گاو تا شهرزاد، هر مرحله از فعالیتهایش درسنامه زندهای برای هنرجویان است. این استاد فرزانه با حفظ اصالتهای هنری و همراهی با نسل جدید، الگویی بیبدیل در عرصه بازیگری به شمار میرود. مطالعه زندگی و آثار او برای هر علاقهمند به سینما و تئاتر، گنجینهای ارزشمند از تجربیات ناب هنری است.