رافائل گروسی؛ دیپلمات هستهای جهان
رافائل گروسی، نامی که این روزها در رسانههای بینالمللی بهخصوص در بحثهای هستهای بر سر زبانهاست، یک دیپلمات کارکشته آرژانتینی با بیش از سه دهه تجربه در عرصه دیپلماسی بینالمللی است. او که از دسامبر ۲۰۱۹ به عنوان نخستین رئیس آمریکای لاتینی آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) انتخاب شده، نقش کلیدی در مدیریت بحرانهای اتمی جهان ایفا میکند.
تحصیلات بینالمللی و آغاز فعالیتهای حرفهای
مسیر حرفهای گروسی با تحصیلات آکادمیک قوی در حوزه روابط بینالملل شکل گرفت:
فارغالتحصیل علوم سیاسی از دانشگاه کاتولیک پونتیفیکال (۱۹۸۳)
اخذ مدرک کارشناسی ارشد و دکترا از دانشگاه ژنو (۱۹۹۷)
شروع فعالیت در وزارت امور خارجه آرژانتین از سال ۱۹۸۵
تجربیات کلیدی در نهادهای بینالمللی
گروسی پیش از ریاست IAEA، مسئولیتهای مهمی در سازمانهای بینالمللی بر عهده داشت:
ریاست کارگروه کنترل سلاحهای بینالمللی در سازمان ملل (۲۰۰۰-۱۹۹۷)
معاون ریاست آژانس بینالمللی انرژی اتمی (۲۰۱۳-۲۰۱۰)
سفیر آرژانتین در چهار کشور اروپایی (۲۰۱۹-۲۰۱۳)
مأموریتهای چالشبرانگیز در IAEA
از زمان تصدی گروسی در IAEA، وی با چالشهای متعددی روبرو بوده است:
مدیریت پرونده هستهای ایران و نظارت بر اجرای برجام
بررسی برنامههای هستهای کره شمالی
هماهنگی برای استفاده صلحآمیز از انرژی اتمی در کشورهای در حال توسعه
رویکردهای نوین در دیپلماسی هستهای
گروسی با ایجاد تحول در روشهای کاری IAEA، شیوههای جدیدی را معرفی کرده است:
استفاده از فناوریهای نوین در نظارت بر تأسیسات هستهای
اجرای برنامههای آموزشی بینالمللی برای کارشناسان اتمی
تقویت همکاری با سازمانهای غیردولتی فعال در حوزه امنیت هستهای
سفرهای مهم به ایران و نقش میانجیگری
گروسی در طول مدت مسئولیت خود، چندین بار به ایران سفر کرده است:
اولین سفر در شهریور ۱۳۹۹ برای مذاکرات فنی
سفر اسفند ۱۳۹۹ پیش از مهلت تعیینشده برای بازگشت به برجام
برگزاری جلسات فشرده با مقامات ایرانی و کارشناسان هستهای
نتیجهگیری: آینده دیپلماسی هستهای تحت رهبری گروسی
رافائل گروسی با ترکیب تجربه عملی و دانش آکادمیک، رویکردی balanced در مدیریت مسائل حساس هستهای اتخاذ کرده است. اهمیت نقش او در موارد زیر خلاصه میشود:
حفظ توازن بین منافع کشورهای مختلف
ارتقای شفافیت در برنامههای هستهای
تقویت جایگاه IAEA به عنوان نهاد بیطرف نظارتی
با توجه به چالشهای پیشرو در عرصه انرژی اتمی، رهبری گروسی میتواند نقشی حیاتی در پیشبرد اهداف صلحآمیز این فناوری داشته باشد.