روابط ایران و قطر؛ پیوندی تاریخی با فرازونشیب‌های استراتژیکروابط ایران و قطر به عنوان دو کشور تأثیرگذار در خلیج فارس، همواره مورد توجه تحلیلگران بین‌المللی بوده است. این مناسبات که ریشه در اشتراکات فرهنگی و تاریخی دارد، در سال‌های اخیر با تحولات ژئوپلیتیک منطقه‌ای شکل پیچیده‌تری به خود گرفته است.بسترهای تاریخی همکاری دو کشوراز زمان به رسمیت شناختن استقلال قطر در سال ۱۹۷۱ توسط ایران، این دو کشور همواره تلاش کرده‌اند:تقویت روابط اقتصادی در حوزه انرژیهمکاری در سازمان‌های بین‌المللی مانند اوپک و سازمان همکاری اسلامیتبادل فرهنگی و علمی بین دانشگاه‌های دو کشورهمکاری‌های انرژی؛ ستون اصلی مناسباتایران و قطر با دارا بودن بزرگ‌ترین میادین گازی جهان (پارس جنوبی و شمالی)، سالانه بیش از ۶۴۰۰ میلیون مترمکعب گاز تولید می‌کنند. آمارها نشان می‌دهد:سهم ۴۰ درصدی از ذخایر گاز طبیعی جهانرشد ۳۱۷ درصدی مبادلات بازرگانی در پنج سال اخیرهمکاری در پروژه‌های مشترک کشتی‌رانی بین‌المللیچالش‌های دیپلماتیک و راهکارهااگرچه روابط ایران و قطر در بحران‌هایی مانند تحریم ۲۰۱۷ قطر توسط همسایگان عرب تقویت شد، اما برخی چالش‌ها持續 وجود دارد:تنش‌های ناشی از اختلاف نظر در شورای همکاری خلیج فارسمسئله امنیت غذایی و همکاری‌های کشاورزیهماهنگی در مدیریت بحران‌های منطقه‌ای مانند یمنهمبستگی در بحران‌های بین‌المللیتجربه همکاری دو کشور در دوران همهگیری کرونا نمونه بارزی از تعامل سازنده است:ارسال ۱۵۰ تن تجهیزات پزشکی از قطر به ایرانهمکاری در زمینه تحقیقات واکسنتبادل تجربیات مدیریت بحرانآینده روابط؛ فرصت‌ها و تهدیدهاکارشناسان معتقدند توسعه همکاری‌ها در حوزه‌های زیر می‌تواند روابط دو کشور را متحول کند:پروژه‌های مشترک انرژی پاکهمکاری‌های امنیتی در مبارزه با تروریسمتوسعه کریدورهای تجاری بین‌المللینتیجه‌گیری: چشم‌انداز همکاری‌های راهبردیروابط ایران و قطر با وجود چالش‌های پیش‌رو، پتانسیل تبدیل شدن به الگویی برای همکاری‌های منطقه‌ای را دارد. تمرکز بر منافع مشترک انرژی، توسعه زیرساخت‌های مشترک و دیالوگ سازنده سیاسی می‌تواند آینده این رابطه را به سمتی سوق دهد که نه تنها برای دو کشور، بلکه برای ثبات کل منطقه خلیج فارس سودمند باشد. پیشنهاد می‌شود طرفین با تشدید مبادلات دانشگاهی و ایجاد مکانیسم‌های حل اختلاف، پایه‌های این همکاری را مستحکم‌تر سازند.
