برجام و چالش‌های فراروی دیپلماسی بین‌المللی
صحنه دیپلماسی بین‌المللی این روزها شاهد تنش‌های فزاینده حول محور برجام است. آخرین نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گره‌های کور متعددی را در مسیر احیای این توافق تاریخی نمایان ساخته است.
گزارش گروسی: پازل ناتمام شفافیت‌سازی
در کانون این بحران، گزارش رافائل گروسی قرار دارد که همچنان سوالات بی‌پاسخ متعددی را درباره برنامه هسته‌ای ایران مطرح می‌کند. ناکامی در رفع ابهامات پیرامون:
موجودی اورانیوم با غنای 60%
ردپای مواد هسته‌ای در سایت‌های غیر اعلام‌شده
همکاری با بازرسان بین‌المللی
به مانعی جدی در مسیر گفتگوها تبدیل شده است.
مکانیسم ماشه: شمشیر داموکلسی بر فراز توافق
کاربرد احتمالی مکانیسم ماشه توسط طرف‌های اروپایی همچنان به عنوان سناریویی محتمل مطرح است. این ابزار حقوقی که در متن برجام پیش‌بینی شده، می‌تواند:
تحریم‌های شورای امنیت را مجدداً فعال کند
فضای مذاکرات را به بن‌بست بکشاند
روند غروب برجام را تسریع بخشد
معمای دولت آمریکا: سیاست‌های متناقض در قبال ایران
رویکرد دوگانه دولت جدید واشنگتن یکی از عوامل تضعیف کننده روند مذاکرات است. از سویی فشار حداکثری ادامه دارد و از طرف دیگر ابراز تمایل برای بازگشت به توافق، سردرگمی بازیگران بین‌المللی را تشدید کرده است.
نشست آینده آژانس: نقطه عطف حیاتی
کارشناسان معتقدند گزارش جامع آژانس در نشست آتی می‌تواند:
تسهیل کننده احیای برجام باشد
یا بالعکس، جرقه‌ای برای تشدید تنش‌ها
نتیجه‌گیری: برجام در گرداب عدم قطعیت
مسیر پیش رو برای برجام مجموع‌ه‌ای از چالش‌های پیچیده است. تحقق موارد زیر می‌تواند از سقوط کامل توافق جلوگیری کند:
تقویت دیپلماسی چندجانبه
اراده سیاسی واقعی از سوی تمام طرف‌ها
مدیریت بحران با رویکردی منعطف
فرصت طلایی پیش‌رو برای نجات برجام رو به افول است. کنشگران دیپلماتیک باید با درک فوریت زمانی، از تبدیل این آرامش موقت به طوفانی ویرانگر جلوگیری کنند.
