امین تارخ؛ چهره ماندگار سینما و تئاتر ایران
از تولد تا نخستین تجربههای هنری
امین تارخ در ۲۰ مرداد ۱۳۳۲ در شیراز متولد شد و کودکی پرچالشی را پشت سر گذاشت. انتقال خانواده به سیستان و بلوچستان در ۶ سالگی و بازگشت دوباره به زادگاهش، تأثیر عمیقی بر شخصیت هنری او گذاشت. ورود به دانشگاه تهران در سال ۱۳۵۱ دریچهای به دنیای هنرهای نمایشی برایش گشود.
شکوفایی استعداد در عرصه بازیگری
اولین حضور سینمایی او در فیلم مرگ یزدگرد (۱۳۶۰) نقطه عطفی در کارنامه هنریاش محسوب میشود. اما اوج درخشش او با ایفای نقش شیخ حسن در سریال ماندگار سربداران به کارگردانی محمدعلی نجفی رقم خورد. این سریال باعث شد تارخ به چهرهای شناختهشده در سطح ملی تبدیل شود.
آثار شاخص سینمایی و تلویزیونی
سربداران (۱۳۶۳) – نقش آفرینی بینظیر در قالب شیخ حسن
دلشدگان (۱۳۷۰) – همکاری چشمگیر با علی حاتمی
ماه و خورشید (۱۳۷۴) – برنده سیمرغ بلورین جشنواره فجر
معصومیت از دست رفته (۱۳۸۲) – اجرای تحسینبرانگیز در نقش اصلی
زندگی شخصی و فعالیتهای آموزشی
امین تارخ در سال ۱۳۵۶ با منصوره شادمنش، همکار هنری خود ازدواج کرد که حاصل این ازدواج سه فرزند پسر به نامهای نیما، مانی و نامی است. او در کنار بازیگری، با تأسیس کارگاه آزاد بازیگری در سال ۱۳۷۳ نقش مهمی در پرورش نسل جدید بازیگران ایفا کرد.
جوایز و افتخارات بینالمللی
برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای فیلم ماه و خورشید
دریافت تندیس حافظ برای بهترین بازیگر نقش اول مرد
لوح افتخار هنرمند ملی در سال ۱۳۸۷
جایزه بهترین بازیگر از جشنواره فیلم جاده ابریشم ایرلند
روزهای پایانی و وداع با سینما
امین تارخ در ۲۸ شهریور ۱۴۰۱ به علت عوارض قلبی در بیمارستان بستری شد و پس از چهار روز مبارزه، در دوم مهرماه در سن ۶۹ سالگی چشم از جهان فروبست. مراسم نکوداشت وی با حضور چهرههای سرشناسی مانند رامبد جوان و پژمان بازغی در موزه سینما برگزار شد.
میراث فرهنگی و هنری
امین تارخ نه تنها به عنوان بازیگر، بلکه به عنوان مربی و الهامبخش نسلهای بعدی هنرمندان شناخته میشود. شیوه منحصر به فرد او در ترکیب ظرافتهای تئاتری با بیان سینمایی، سبکی ویژه در بازیگری ایرانی خلق کرد که تا امروز الگوی بسیاری از هنرمندان است.
نتیجهگیری: ستارهای که همیشه میدرخشد
امین تارخ با بیش از چهار دهه فعالیت خستگیناپذیر، چهرهای تکرارنشدنی در سینمای ایران بود. اجراهای ماندگار او در آثاری چون سربداران و دلشدگان، یاد او را برای همیشه در خاطره هنرجویان و مخاطبان زنده نگه خواهد داشت. برای علاقهمندان به تاریخ سینما، مطالعه زندگی حرفهای این استاد مسلم بازیگری، دریچهای به شناخت عمیقتر هنر نمایشی ایران باز میکند.
