احمد الشرع: چهره‌ای که تاریخ سوریه را متحول کرد
در ژانویه 2025، احمد حسین الشرع با عبور از مسیری پرپیچ‌وخم در نقش رئیس‌جمهور سوریه سوگند یاد کرد. این نقطه عطف پایانی بر سال‌ها درگیری خونین بود و سوریه را وارد فصل جدیدی از حکمرانی کرد. داستان زندگی او از جوانی در دمشق آغاز می‌شود و تا تبدیل شدن به یکی از بحث‌برانگیزترین رهبران خاورمیانه ادامه پیدا می‌کند.
از جوانی معمولی تا پیوستن به جهاد جهانی
متولد 1982 در ریاض، الشرع در یک خانواده سوری سنی مذهب در محله مرفه مِزّه دمشق بزرگ شد. همکلاسی‌های او از پسرک کم‌حرفی یاد می‌کنند که عینک‌های ضخیم می‌زد اما بعدها در مسیری تاریک قدم گذاشت. اولین جرقه‌های فعالیت نظامی او در سال 2003 با پیوستن به القاعده در عراق زده شد.
زندان ابوقریب: مدرسه تروریسم
در سال 2006، نیروهای آمریکایی او را در حال کارگذاری مواد منفجره دستگیر کردند. پنج سال حبس در زندان‌های معروفی مانند ابوقریب و بوکا، نه تنها او را نرم نکرد، بلکه فرصتی برای شبکه‌سازی با افراطیون فراهم نمود.
طلوع جبهه النصره و بازی قدرت
با شعله‌ور شدن آتش انقلاب سوریه در 2011، الشرع با حمایت القاعده، جبهه النصره را تأسیس کرد. این گروه در استان ادلب به قدرت اول تبدیل شد و با اجرای قوانین شریعت و تأسیس نهادهای موازی، حکومتی در سایه ایجاد نمود.
جدایی از القاعده؛ استراتژی جدید
قطع ارتباط رسمی با القاعده در 2016
تغییر نام به جبهه فتح الشام
ادغام با گروه‌های شورشی دیگر و تشکیل هیأت تحریر شام
حمله نهایی و تصرف دمشق
یورش نظامی نوامبر 2024 نقطه اوج تلاش‌های الشرع بود. طی یازده روز، شهرهای حلب، حماه و حمص سقوط کردند و در نهایت در 8 دسامبر، استحکامات رژیم اسد در دماشق فروپاشید. التصاویر دخول الشرع به مجلس خلق سوریه در رسانه‌های جهانی بازتاب گسترده‌ای داشت.
دولت انتقالی و چالش‌های پیش رو
پس از انتقال قدرت، الشرع اقدام به ایجاد نهادهای جدیدی مانند شورای امنیت ملی و کمیسیون‌های حقیقت‌یاب کرد. اما مشکلات بزرگی پیش روی اوست:
بحران اقتصادی با تورم 320 درصدی
جنگ قدرت بین گروه‌های شورشی سابق
فشارهای بین‌المللی برای محاکمه جنایت‌های جنگی
سیاست خارجی پرچالش
الشرع در اولین سفر خارجی خود به ترکیه و قطر، سیاست «تعامل محتاطانه با غرب» را در پیش گرفت. او در مصاحبه با اکونومیست تأکید کرد: «ما به دنبال سرمایه‌گذاری خارجی هستیم، اما استقلال سوریه غیرقابل مذاکره است.»
نقشه راه آینده سوریه
طرح ایجاد مجلس مؤسسان برای تدوین قانون اساسی جدید، پروژه کلیدی الشرع است. وی وعده داده تا 2030:
بازسازی 70% زیرساخت‌های تخریب شده
واگذاری مدیریت محلی به استان‌ها
اجرای انتخابات چندحزبی تحت نظارت بین‌المللی
پایان یک فصل تاریخی
حکومت الشرع در حال حاضر در حالتی بین ثبات و آشفتگی قرار دارد. بازگشت بیش از نیم میلیون آواره به کشور، نشانه امیدوارکننده‌ای است. اما تحلیلگران هشدار می‌دهند که سوریه تحت رهبری الشرع همچنان باید از میدان مین مشکلات امنیتی، اقتصادی و سیاسی عبور کند.
الشرع در آخرین نطق خود در جمع بازماندگان جنگ گفت: «ما از تاریک‌ترین تونل تاریخ گذر کرده‌ایم. حال باید با همکاری تمام اقوام و مذاهب، سوریه نوین را بسازیم.»
